Mục lục
- Phái sinh là gì?
- Các loại công cụ phái sinh
- Giao dịch phái sinh là gì?
- Cách thức hoạt động của giao dịch phái sinh
- Ưu & nhược điểm của giao dịch phái sinh
- Chiến lược giao dịch phái sinh
- Kết luận
- Cách thức giao dịch trên thị trường phái sinh với ATFX
Phái sinh là gì?
Phái sinh là một hợp đồng tài chính mà giá trị của nó được xác định bởi tài sản cơ sở. Tài sản này có thể là bất cứ thứ gì có giá trị thay đổi, chẳng hạn như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa,
tiền tệ, lãi suất, hoặc chỉ số. Phái sinh thường được sử dụng để quản lý hoặc giảm thiểu rủi ro tài chính, đầu cơ vào sự thay đổi giá tài sản trong tương lai và tăng đòn bẩy.
Cả nhà đầu tư tổ chức và cá nhân đều thường xuyên sử dụng phái sinh. Ví dụ, các công ty có thể sử dụng hợp đồng tương lai để phòng ngừa rủi ro biến động giá nguyên liệu thô. Ví dụ, hãy xem xét một hãng hàng không phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu máy bay; giá nhiên liệu tăng có thể làm giảm lợi nhuận của hãng. Để tránh rủi ro này, hãng hàng không có thể ký hợp đồng phái sinh nhiên liệu nhằm đảm bảo một mức giá nhiên liệu cố định cụ thể, từ đó giúp họ duy trì chi phí hoạt động ổn định.
Các loại công cụ phái sinh
Thị trường phái sinh cung cấp nhiều loại hợp đồng khác nhau, mỗi loại có đặc điểm riêng phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau. Dưới đây là phân tích chi tiết về các loại phái sinh chính:
Hợp đồng Tương lai (Future): Hợp đồng tương lai là hợp đồng tiêu chuẩn hóa để mua hoặc bán một tài sản ở mức giá cụ thể vào một ngày trong tương lai. Các hợp đồng này được quản lý chặt chẽ và giao dịch trên các sàn như Chicago Mercantile Exchange (CME). Ví dụ, một nông dân trồng lúa mì có thể sử dụng hợp đồng tương lai để khóa một mức giá bán thuận lợi cho vụ thu hoạch sắp tới, nhằm bảo vệ trước nguy cơ giá giảm trong tương lai.
Hợp đồng Quyền chọn (Option): Hợp đồng quyền chọn cho phép người nắm giữ có quyền (nhưng không bắt buộc) mua (quyền chọn mua) hoặc bán (quyền chọn bán) một tài sản ở mức giá xác định trước khi hợp đồng hết hạn. Chúng có thể được sử dụng để phòng ngừa rủi ro hoặc đầu cơ. Nếu nhà đầu tư dự đoán giá cổ phiếu sẽ tăng, họ có thể mua quyền chọn mua để kiếm lợi nhuận mà không cần mua cổ phiếu.
Hợp đồng Hoán đổi (Swap): Hợp đồng hoán đổi là thỏa thuận cho phép trao đổi tài sản hoặc nghĩa vụ tài chính. Loại phổ biến nhất là hoán đổi lãi suất, trong đó các bên trao đổi lãi suất cố định với lãi suất thả nổi. Ví dụ, một công ty có khoản vay lãi suất thả nổi có thể tham gia hợp đồng hoán đổi để trả lãi suất cố định nhằm giảm thiểu rủi ro khi lãi suất tăng.
Hợp đồng Kỳ hạn (Forward): Hợp đồng kỳ hạn, giống như hợp đồng tương lai, là thỏa thuận mua hoặc bán một tài sản ở mức giá cố định vào một ngày trong tương lai. Tuy nhiên, chúng linh hoạt hơn và được giao dịch qua quầy (OTC). Sự linh hoạt trong việc tùy chỉnh các hợp đồng này cho phép các bên điều chỉnh điều khoản, nhưng ngược lại cũng làm gia tăng rủi ro đối tác vì chúng không được giao dịch trên các sàn tiêu chuẩn.
Hợp đồng Chênh lệch (CFD)
CFD là sản phẩm phái sinh cho phép nhà giao dịch đầu cơ vào biến động giá của các tài sản như forex, cổ phiếu, hàng hóa (dầu, vàng), hoặc chỉ số mà không cần sở hữu tài sản cơ sở. Nhà giao dịch có thể kiếm lợi nhuận từ cả thị trường tăng và giảm bằng cách mở vị thế mua (long) hoặc bán (short).
- Đòn bẩy: CFD thường đi kèm với đòn bẩy, và nó tạo điều kiện cho nhà giao dịch kiểm soát một vị thế lớn hơn với số vốn nhỏ. Mặc dù công cụ này có thể giúp lợi nhuận nhân lên nhiều lần, nhưng nó cũng làm gia tăng rủi ro thua lỗ lớn.
- Linh hoạt: CFD cung cấp khả năng tiếp cận nhiều thị trường và được giao dịch phi tập trung, mang lại tính linh hoạt trong giao dịch.
CFD phổ biến đối với các nhà giao dịch tìm kiếm cơ hội ngắn hạn và những nhà giao dịch muốn phòng ngừa rủi ro cho danh mục đầu tư hiện có.
Mỗi loại công cụ phái sinh cung cấp những chiến lược độc đáo để quản lý rủi ro tài chính, hỗ trợ nhà giao dịch tận dụng biến động giá và khám phá cơ hội đầu tư mới.
Tìm hiểu cách giao dịch hợp đồng tương lai và quyền chọn dầu thô.
Giao dịch phái sinh là gì?
Giao dịch phái sinh là hoạt động mua và bán các hợp đồng phái sinh nhằm mục đích phòng ngừa rủi ro hoặc kiếm lời từ sự thay đổi giá dự kiến của tài sản cơ sở. Khác với đầu tư trực tiếp vào các tài sản như cổ phiếu và trái phiếu, phái sinh cho phép nhà giao dịch kiếm lời từ biến động giá mà không cần sở hữu tài sản cơ sở.
Ví dụ, một nhà giao dịch phái sinh đặt cược vào giá dầu thô có thể mua hợp đồng tương lai dầu nếu giá dầu được dự đoán sẽ tăng. Trong trường hợp giá dầu tăng, nhà giao dịch có thể bán hợp đồng tương lai và kiếm lợi nhuận. Các doanh nghiệp sử dụng hợp đồng tương lai để kiểm soát chi phí hoặc lợi nhuận của họ nhờ phòng ngừa rủi ro trước những biến động thị trường có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Cách thức hoạt động của giao dịch phái sinh
Cách thức hoạt động của giao dịch phái sinh có vẻ phức tạp, vì chúng khác nhau tùy thuộc vào từng công cụ phái sinh và mục tiêu của nhà giao dịch. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về cách thức hoạt động của giao dịch phái sinh:
Tạo hợp đồng: Bước đầu tiên là tạo hoặc mua một hợp đồng phái sinh. Các công cụ phái sinh được giao dịch trên sàn, như hợp đồng tương lai và quyền chọn, có điều khoản hợp đồng tiêu chuẩn mà bất kỳ ai có tài khoản giao dịch đều có thể mua bán. Các công cụ phái sinh được giao dịch phi tập trung (OTC), như hợp đồng hoán đổi và hợp đồng kỳ hạn, được giao dịch riêng biệt với các điều khoản đặc biệt.
Đòn bẩy và Ký quỹ: Các nhà giao dịch thường giao dịch phái sinh thông qua ký quỹ, nghĩa là họ chỉ cần nạp tiền tương đương với một phần giá trị hợp đồng để bắt đầu giao dịch. Công cụ đòn bẩy này cho phép khuếch đại quy mô giao dịch với số vốn nhỏ, nhưng song song với đó cũng làm gia tăng nguy cơ thua lỗ lớn.
Biến động giá trị: Giá trị của hợp đồng phái sinh biến động theo giá của tài sản cơ sở. Ví dụ, giá trị của CFD cổ phiếu thay đổi khi giá cổ phiếu cơ sở thay đổi.
Thanh toán: Nhiều công cụ phái sinh, đặc biệt là hợp đồng tương lai, có thể được thanh toán (đóng) trước khi hết hạn. Một số hợp đồng yêu cầu giao nhận tài sản cơ sở khi hết hạn, trong khi số khác chỉ cần thanh toán bằng tiền dựa trên giá thị trường hiện tại.
Khả năng khuếch đại lợi nhuận và tính linh hoạt là điểm mạnh của công cụ phái sinh, tuy nhiên chúng cũng mang lại rủi ro đáng kể, đặc biệt nếu thị trường di chuyển ngược lại với dự đoán của nhà giao dịch.
Ưu & nhược điểm của giao dịch phái sinh
Ưu điểm
Quản lý rủi ro và phòng ngừa rủi ro
Phái sinh là công cụ quản lý rủi ro hiệu quả, cho phép nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro biến động giá bất lợi của tài sản cơ sở. Ví dụ, một công ty đối mặt với rủi ro tỷ giá hối đoái có thể sử dụng hợp đồng tương lai tiền tệ để khóa một mức tỷ giá cụ thể mà họ muốn, qua đó giảm thiểu tác động tài chính của biến động tỷ giá trong tương lai.
Khuếch đại lợi nhuận thông qua đòn bẩy
Các nhà giao dịch có thể kiểm soát các vị thế lớn với số vốn nhỏ bằng cách sử dụng đòn bẩy trong phái sinh. Điều này cho phép họ tạo ra lợi nhuận lớn hơn từ một khoản đầu tư ban đầu nhỏ nhờ tận dụng biến động thị trường mà không cần bỏ ra số tiền đáng kể.
Tiếp cận thị trường và đa dạng hóa
Phái sinh cung cấp khả năng tiếp cận với nhiều thị trường như hàng hóa, tiền tệ, lãi suất và chỉ số chứng khoán, giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư ngoài cổ phiếu và trái phiếu truyền thống. Sự đa dạng hóa này có tác dụng giảm rủi ro đầu tư bằng cách phân bổ vốn đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau, mà giá mỗi loại tài sản có thể phản ứng khác nhau với các điều kiện kinh tế.
Hiệu quả thị trường được nâng cao
Thị trường phái sinh đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá tài sản, vì giá phái sinh thường báo hiệu giá trị tương lai dự kiến của tài sản cơ sở. Ví dụ, quyền chọn cổ phiếu có thể tiết lộ quan điểm của thị trường về biến động giá kỳ vọng của cổ phiếu, giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt hơn.
Tạo thu nhập từ phí quyền chọn
Bán quyền chọn (như quyền chọn mua được bảo đảm) cho phép nhà đầu tư kiếm thu nhập từ phí nhận được, giúp bổ sung lợi nhuận và cải thiện hiệu suất danh mục đầu tư. Cách tạo thu nhập này phù hợp trong các thị trường tương đối ổn định, nơi khả năng quyền chọn được thực hiện thấp và mang lại dòng tiền ổn định.
Nhược điểm
Rủi ro cao do đòn bẩy
Mặc dù đòn bẩy có thể khuếch đại lợi nhuận, nhưng nó cũng làm gia tăng đáng kể khả năng thua lỗ, khiến phái sinh trở thành công cụ rủi ro cao đối với những người không có kinh nghiệm. Chỉ một biến động giá nhỏ theo chiều hướng bất lợi trong một vị thế có đòn bẩy cũng có thể dẫn đến tổn thất tài chính lớn, thậm chí vượt quá số vốn ban đầu.
Độ phức tạp và Yêu cầu kiến thức
Phái sinh là các công cụ tài chính phức tạp, đòi hỏi hiểu biết chi tiết về tài sản cơ sở, điều khoản hợp đồng và tình hình thị trường. Ngoài ra, các khái niệm như “Greeks” trong quyền chọn (đo lường phản ứng giá trước biến động thị trường) càng làm tăng thêm độ phức tạp mà những nhà giao dịch thiếu kinh nghiệm có thể gặp khó khăn trong việc nắm bắt.
Rủi ro đối tác trong giao dịch phái sinh qua kênh OTC
Các công cụ phái sinh giao dịch qua phương thức phi tập trung (OTC) sẽ được thỏa thuận riêng biệt tùy từng trường hợp, khiến các nhà giao dịch phải đối mặt với rủi ro nếu đối tác không thực hiện nghĩa vụ hợp đồng. Khác với những công cụ phái sinh giao dịch trên sàn được thông qua các trung gian giúp giảm thiểu rủi ro, giao dịch phái sinh qua OTC phụ thuộc vào uy tín của từng bên tham gia và từ đó khiến rủi ro gia tăng.
Nhạy cảm với biến động thị trường
Giá trị của công cụ phái sinh có thể thay đổi nhanh chóng do biến động giá tài sản cơ sở, khiến chúng trở nên cực kỳ nhạy cảm với biến động thị trường. Điều này cho thấy rằng hoạt động giao dịch phái sinh với mục đích đầu cơ có thể dẫn đến lợi nhuận lớn hoặc thua lỗ nặng nề trong thời gian ngắn, đặc biệt là với các tài sản biến động mạnh như hàng hóa và tiền tệ.
Chiến lược giao dịch phái sinh
Các nhà giao dịch sử dụng nhiều cách thức khác nhau để gia tăng lợi nhuận hoặc giảm thiểu rủi ro trong giao dịch phái sinh. Dưới đây là bốn chiến lược phổ biến:
Phòng ngừa rủi ro (Hedging): Phòng ngừa rủi ro là việc sử dụng công cụ phái sinh để giảm thiểu tổn thất tiềm ẩn trong một khoản đầu tư chính.
Ví dụ, một nhà sản xuất trang sức lớn dự đoán giá vàng sẽ tăng mạnh theo tính mùa vụ có thể mở vị thế mua (long) CFD vàng trước đó. Nếu thị trường thực sự tăng, lợi nhuận từ giao dịch CFD có thể giúp bù đắp chi phí mua vàng vật chất.
Đầu cơ (Speculation): Chiến lược đầu cơ nhằm dự đoán chính xác biến động giá tài sản và giao dịch phái sinh để kiếm lời.
Ví dụ, một quỹ đầu cơ nhận thấy dấu hiệu bất ổn kinh tế và dự đoán các nhà đầu tư sẽ chuyển sang vàng như một kênh trú ẩn an toàn. Để tận dụng triển vọng này, quỹ mở nhiều vị thế mua (long) CFD vàng nhằm kiếm lời nếu tâm lý thị trường đẩy giá lên cao.
Chênh lệch Giá (Arbitrage): Chiến lược này tìm cách kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá giữa các tài sản liên quan hoặc thị trường khác nhau bằng cách mua công cụ phái sinh ở một thị trường và bán ở thị trường khác.
Ví dụ, nhà giao dịch có thể mua một khoản đầu tư ở thị trường một quốc gia và bán nó với giá cao hơn ở quốc gia khác để kiếm lời từ chênh lệch giá.
Giao dịch theo cặp (Pairs Trading): Nhà đầu tư có thể duy trì các vị thế đối nghịch trong hai tài sản có mối quan hệ chặt chẽ để kiếm lời từ sự khác biệt trong hiệu suất đầu tư.
Ví dụ, một nhà giao dịch có thể bán khống cổ phiếu một hãng hàng không trong khi mua dài hạn cổ phiếu một công ty dầu khí, dựa trên dự đoán rằng biến động giá dầu sẽ ảnh hưởng khác nhau đến hai doanh nghiệp này.
Mỗi chiến lược đòi hỏi một phương pháp quản lý rủi ro riêng, và điều cực kỳ quan trọng là các nhà giao dịch cần hiểu rõ những chiến lược này để thành công trong thị trường phái sinh.
Kết luận
Giao dịch phái sinh là một công cụ hiệu quả giúp quản lý rủi ro, hỗ trợ tiếp cận thị trường và gia tăng lợi nhuận. Mặc dù được sử dụng rộng rãi bởi các doanh nghiệp và tổ chức, công cụ phái sinh cũng thu hút các nhà giao dịch cá nhân tìm kiếm những chiến lược nâng cao. Tuy nhiên, đầu tư vào giao dịch phái sinh đi kèm với rủi ro đáng kể, đặc biệt là khả năng chịu tổn thất lớn. Những người mới bắt đầu giao dịch phái sinh cần tìm hiểu kỹ lưỡng và xây dựng chiến lược thận trọng để đảm bảo những nỗ lực giao dịch của mình được thực hiện một cách thành công và an toàn.
Cách thức giao dịch trên thị trường phái sinh với ATFX
ATFX là một nền tảng giao dịch toàn cầu cung cấp nhiều lựa chọn giao dịch phái sinh, bao gồm hợp đồng chênh lệch (CFD) trên nhiều loại tài sản. Dưới đây là hướng dẫn từng bước về cách thức giao dịch phái sinh với ATFX.
Tạo tài khoản: Bắt đầu bằng cách tạo tài khoản với ATFX, một quy trình đơn giản yêu cầu bạn cung cấp một số thông tin cá nhân và tài chính.
Nạp tiền vào tài khoản: Để nạp tiền vào tài khoản giao dịch, hãy chọn một trong nhiều phương thức thanh toán có sẵn. ATFX có yêu cầu nạp tiền tối thiểu thấp, giúp các nhà giao dịch với mọi mức vốn đầu tư đều có thể tiếp cận.
Lựa chọn công cụ phái sinh: ATFX cung cấp CFD trên nhiều loại tài sản như cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số và forex. Nền tảng này cung cấp thông tin thị trường mở rộng và các công cụ phân tích để giúp người dùng lựa chọn sản phẩm phái sinh phù hợp.
Phân tích thị trường: ATFX cung cấp các công cụ nghiên cứu và chỉ báo kỹ thuật giúp nhà giao dịch phân tích hiệu suất tài sản. Hãy tận dụng các công cụ này để đưa ra quyết định giao dịch trong mọi điều kiện thị trường.
Đặt lệnh giao dịch: Sau khi hoàn thành phân tích, bạn có thể chỉ định kích thước vị thế muốn giao dịch và đặt lệnh dừng lỗ (stop-loss) và chốt lời (take-profit) để kiểm soát rủi ro.
Theo dõi và Điều chỉnh: Liên tục đánh giá các vị thế của bạn trên nền tảng trực quan của ATFX, điều chỉnh chúng khi cần thiết để phản ứng với biến động thị trường.
Đóng vị thế: Bạn có thể đóng giao dịch bất kỳ lúc nào để chốt lời hoặc hạn chế thua lỗ. ATFX cung cấp các tùy chọn thanh toán giao dịch chính xác và hiệu quả, bao gồm thanh toán bằng tiền mặt.
ATFX kết hợp cách tiếp cận dễ dàng với các tính năng nâng cao, trở thành lựa chọn hàng đầu cho các nhà giao dịch muốn tham gia thị trường phái sinh với sự hỗ trợ của các công cụ chuyên nghiệp và nền tảng phản hồi nhanh.
